“Elke dag krijgen we zeker tien aanvragen”: Opvanghuis @Home18-24 vangt Brusselse jongeren zonder thuis op

In Brussel belanden steeds meer jongeren op straat door armoede of familieproblemen. @Home18-24 biedt onderdak, begeleiding én een kans op een kleurrijke toekomst.

De eetzaal in het opvanghuis.

Al sinds 2012 staat het opvanghuis van vzw Spullenhulp paraat voor jongeren van 18 tot 24 jaar die in moeilijkheden verkeren. Volgens medewerker Simon Toussaint gaat het om personen die (bijna) dakloos zijn of familieproblemen kennen: “Voor veel jongeren is thuis blijven wonen geen optie meer. Dan komen ze bij ons terecht.”

Op dit moment verblijven er 16 jongeren in het opvanghuis. Met de steun van de Koning Boudewijnstichting kon de organisatie een tweede locatie openen, waar nu vijf extra jongeren terechtkunnen. Toch kampt het centrum volgens Toussaint met een tekort aan plaatsen: “We krijgen elke dag tien of elf aanvragen, maar helaas zijn de plaatsen beperkt.”

Leven in huis

Om structuur te brengen in het dagelijkse leven van de jongeren, start het team elke ochtend met een korte briefing. “Zo begint hun dag meteen goed”, legt Toussaint uit. Tijdens dat moment bespreken ze samen wat er op de planning staat en welke plannen de jongeren zelf hebben.

Simon Toussaint, medewerker bij @Home18-24.

Na de briefing volgen er regelmatig activiteiten, zoals een schaaktoernooi, stand-upcomedy of een uitje naar de zee. Voor wie wil is er ook een sportruimte, een gitaar en een piano beschikbaar. “We brengen bewust leven in huis”, zegt Toussaint.

Daarbij draait het niet alleen om tijdverdrijf, maar vooral om interactie: “Met de jongeren praten en zien wat ze willen, is het belangrijkste deel van de begeleiding.” ’s Avonds wordt er meestal samen gekookt en gegeten. Hoewel de maaltijden niet verplicht zijn, bieden ze voor de jongeren en het team een moment van rust en gesprek.

Tweede pyscholoog

Niet alle jongeren in @Home18-24 kunnen terug naar school of aan het werk. Daarom werken de begeleiders met sociale ondersteuning op maat. De grootste uitdaging is om de jongeren voor een lange periode te engageren: “We willen hen helpen hun eigen toekomst op te bouwen.”

De psycholoog heeft geen toverstokje om hun problemen te laten verdwijnen - Simon Toussaint

Omgaan met kwetsbare jongeren is niet altijd eenvoudig, zo blijkt ook in het opvanghuis. Onlangs kon het centrum een tweede psycholoog aanstellen, om meer in te zetten op mentale begeleiding. Dit bracht volgens Toussaint vooruitgang, al blijft hij realistisch: “De psycholoog heeft natuurlijk geen tovertokje om hun problemen te laten verdwijnen.”

De medewerkers van @Home18-24 helpen jongeren bij alles wat er in het dagelijks leven op hen afkomt. “Vandaag gaan ze naar Oh’Yes, een jongerenorganisatie voor seksuele en relationele voorlichting”, legt Toussaint uit. “Zo kunnen de jongeren bewuster leren omgaan met anderen.”

Op eigen benen staan

Sommige ex-bewoners legden een indrukwekkend parcours af. Zo vertelt Toussaint over een jongen die twee keer de Straat van Gibraltar overstak en uiteindelijk in Brussel terechtkwam. Hij vond onderdak bij @Home18-24, een jaar later had hij een werkvergunning en stond hij op eigen benen. “Allemaal in één jaar, dat is toch wel bijzonder”, stelt Toussaint.

Een andere ex-bewoner dreigde het land te moeten verlaten, maar @Home18-24 schoot te hulp. “We hebben toen echt de hulp van advocaten moeten inschakelen”, zegt Toussaint. Samen konden ze aantonen dat de jongen al vijf jaar in België verbleef, een opleiding volgde en moeite deed om te integreren. “Hij heeft echt bewezen dat hij deel uitmaakt van onze samenleving.”

We luisteren naar iedereen - Simon Toussaint

De jongeren mochten onlangs hun ervaring in het opvanghuis evalueren. Sommigen waren positief over hun verblijf, anderen minder. “We accepteren dat en luisteren naar iedereen,” zegt Toussaint. Volgens hem zijn veel jongeren het vaste ritme in het opvanghuis niet gewend, maar dat is er net als voorbereiding op werk of school.

Gemengd opvanghuis

@Home18-24 krijgt momenteel veel oproepen van jonge vrouwen die hulp nodig hebben. Volgens Toussaint is er dan ook dringend nood aan uitbreiding: “Hopelijk kunnen we starten met een gemengd opvanghuis of eentje speciaal voor vrouwen.”

Auteurs: Maurits Dodion en Bernie Wouters