Vanhengel gooit eigen metroproject voor de bus

Voormalig Brussels minister Guy Vanhengel (Open VLD) schaart zich achter de oproep om de metrowerken in Brussel stop te zetten. Opvallend, want het waren ooit zijn eigen plannen. “Toen waren ze haalbaar, nu onbetaalbaar”, zegt hij aan onze redactie.

© BRUZZ

Vanhengel stond in 2008 als Brussels minister van Financiën en Begroting aan de wieg van de grote metro-uitbreiding. In 2020 gingen de werken van start voor de aanleg van metrolijn 3, die de stad van noord naar zuid moest doorkruisen en waarop begin jaren 2030 de eerste metro zou rijden.

Maar de vraag is of de lijn er ooit zal komen. De graafwerken aan het Noordstation liggen sinds 2023 stil door onverwacht hoge grondwaterstanden. Ook in Brussel-Zuid loopt het project vast: er kan niet onder het Zuidpaleis worden gegraven, waardoor een gedeeltelijke afbraak van het gebouw nodig is.

Ondertussen blijven de kosten oplopen. De aanleg van metrolijn 3 zou nu naar schatting 4,7 miljard euro kosten — bijna het dubbele van de schatting in 2021.

© Pebbles Antonissen

Toch blijft Vanhengel, die in 2024 de Brusselse politiek verliet, achter zijn oorspronkelijke beslissing staan om het project te lanceren. “Toen de werken werden goedgekeurd, was het project financieel haalbaar”, zegt hij. “Maar intussen zijn de kosten helaas gestegen, waardoor Brussel het niet meer kan betalen.”

Volgens Vanhengel was dat niet te voorzien, maar wel te voorkomen. “Het dossier is niet degelijk opgevolgd. De voorbije vijf jaar heb ik er nauwelijks iets over gehoord. Bij een project van deze omvang moet de overheid er dag na dag bovenop zitten. De problemen hadden veel eerder aangepakt kunnen worden.”

Stopzetten is niet altijd goedkoper: je kunt de bouwwerven niet zomaar in hun huidige staat achterlaten. - Guy Vanhengel, voormalige Brussels minister

Vanhengel is niet de eerste liberaal die zich tegen het metroproject keert. Twee weken geleden zei minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin (MR) in een interview met BRUZZ dat er best een pauze komt in de werken. Brussels minister van Begroting Sven Gatz (Open VLD) trad hem daarin bij. Ook uit andere politieke hoeken klinkt intussen felle kritiek op het project.

Voor Vanhengel blijft er nog maar één realistische optie over: de werken stopzetten, op voorwaarde dat dat niet meer kost dan ermee doorgaan. “Als bepaalde onderdelen kunnen worden stilgelegd zonder extra kosten, dan moet dat nu gebeuren”, zegt hij. “Maar stopzetten is niet altijd goedkoper: je kunt de bouwwerven niet zomaar in hun huidige staat achterlaten.”

Ook benadrukt hij dat er politieke daadkracht nodig is: “Er moet zo snel mogelijk een nieuwe Brusselse regering komen die knopen durft doorhakken. Hoe langer het aansleept, hoe duurder het wordt.”

Auteur: Pebbles Antonissen